Gottlob Frege abandoned his logicist program after Bertrand Russell had discovered that some assumptions of Frege’s system lead to contradiction (so called Russell’s paradox). Nevertheless, he proposed a new attempt for the foundations of mathematics in two last years of his life. According to this new program, the whole of mathematics is based on the geometrical source of knowledge. By the geometrical source of cognition Frege meant intuition which is the source of an infinite number of objects in arithmetic. In (...) this article, I describe this final attempt of Frege to provide the foundations of mathematics. Furthermore, I compare Frege’s views of intuition from The Foundations of Arithmetic (and his later views) with the Kantian conception of pure intuition as the source of geometrical axioms. In the conclusion of the essay, I examine some implications for the debate between Hans Sluga and Michael Dummett concerning the realistic and idealistic interpretations of Frege’s philosophy. (shrink)

To opracowanie historii filozofii starożytnej i średniowiecznej zredagowane na podstawie manuskryptów przez A. Świtkiewicz-Blandzi, M. Olszewskiego, A. Zwolińską i Z. Nerczuka. Moja część pracy polegała na opracowaniu I części, obejmującej całą Starożytność. W załączniku myśl Heraklita w manuskrypcie Pana Profesora Swieżawskiego oraz w moim opracowaniu.

O systemach czasowych, w tym również języka niemieckiego, napisano już wiele publikacji językoznawczych. Najlepszym przykładem niech będzie chociażby jakiekolwiek wydawnictwo gramatyczne, gdzie bez trudu można znaleźć wyczerpującą charakterystykę danego systemu czasowego. Pomimo jednak licznych starań językoznawców podejmujących się tego tematu, nie wydaje się, aby osiągnęli oni porozumienie, co do struktury systemu czasowego w języku niemieckim, funkcji poszczególnych form i wreszcie terminologii. Jeśli chodzi o tę ostatnią, należałoby podkreślić, iż w językoznawstwie niemieckim zasadniczą rolę odgrywa nazewnictwo łacińskie, w wyniku czego próby (...) wprowadzenia określeń niemieckich kończyły się często niepowodzeniem. Nie może tu być jednak pominięty fakt, iż terminologia łacińska stosowana w odniesieniu do systemu czasowego w języku niemieckim może prowadzić do wielu nieporozumień, gdyż stosunki czasowe języka niemieckiego różnią się dalece od tych charakterystycznych dla języka łacińskiego, a jedynie poprzez tempus - pojmowany tam jako morfem gramatyczny - niemożliwe jest w niektórych przypadkach jednoznaczne wyrażenie treści. Od kiedy więc zaakceptowany został wśród językoznawców niemieckich fakt, iż opierający się na tradycji łacińskiej system czasów niemieckich nie ma bezpośredniego pokrycia z niemiecką rzeczywistością temporalną, rozpoczęto poszukiwania lepszego, bardziej wiarygodnego systemu czasowego. Uzasadnione wydaje się istnienie obok siebie różnyan interpretacji poszczególnych form czasowych i całego systemu, do którego przynależą. Przy czym warto zwrócić uwagę na •całą gamę odniesień i aspektów, które stają się punktem wyjścia do takiej, a nie innej interpretacji. I tak można znależć próbę przyporządkowania form czasownikowyh dwóm grupom, aczkolwiek nie przez pryzmat płaszczyzn czasowych, lecz w odniesieniu do typowych sytuacji dialogowych czy też gatunków literackich. Zwykle mówi się tu o "świecie omówionym i opowiedzianym", przez co zrywa się całkowicie z tradycyjnym rozumieniem form czasowych. W związku z tym pada pytanie, czy nie należałoby doszukiwać się w poszczególnych formach czasowych próby wyrażania jak najbardziej subiektywnego stosunku do wydarzeń. Ponadto nie wszyscy językoznawcy skłaniają się ku temu, by w ogóle umieszczać formy czasowe w jakimkolwiek systemie. Mimo to należy jednak podkreślić, iż siła tradycji w dalszym ciągu ma ogromny wpływ na obraz czasów języka niemieckiego. Nie chodzi tu jednak o tradycyjne przyporządkowanie form czasowych do poszczególnych płaszczyzn czasowych, o czym powinno się pamiętać zarówno ze względów czysto praktycznych (dydaktycznych), jak i teoretycznych. (shrink)

Celem artykułu jest ogólna analiza alternacji z zerem, zachodzących w języku niemieckim i polskim. Alternacje te, występujące zarówno we fleksji, jak też i w słowotwórstwie, służą w obu konfrontowanych językach, a szczególnie w znacznie szerszym stopniu w języku polskim sygnalizowaniu klas i kategorii gramatycznych. Wnioskiem wynikającym z konfrontacji jest stwierdzenie różnic systemowych, związanych z dyslrybucją w sferze używalności alternacji oraz w planie funkcjonalnym. Autor ukazuje w artykule całą złożoność problematyki alternacji z zerem, uwarunkowaną różnicami strukturalnymi badanych języków.